Zadania specjalne realizowane poza zajęciami w pracowni są sprawdzianem warsztatowych umiejętności zdobytych w oparciu o systematyczne studia martwych natur i eksperymenty z niekonwencjonalnymi technikami plastycznymi. Powinny być przygotowaniem do samodzielnego poruszania się w świecie sztuki, które wymaga kreatywnego myślenia i działania.
1. DEKONSTRUKCJA OBRAZU
Tryptyk składający się z trzech obrazów o wymiarach 100x70 cm (poziomo lub pionowo) realizowany w dwóch etapach na podstawie jednego z wcześniej wykonanych w pracowni, w semestrze zimowym, studiów martwych natur, będącego inspiracją do realizacji zadania na dekonstrukcję.
etap 1 Wykonanie kolażu na kartonie o wymiarach 100x70 cm, będącego swobodną interpretacją (próbą „ulepszenia”) wybranego studium martwej natury z Wykorzystaniem papieru (np. gazet, czasopism, ulotek, kolorowego papieru), folii lub różnorodnych tkanin. Grubość użytych materiałów nie powinna przekraczać dwóch milimetrów.
Termin realizacji kolażu: do 15. marca (cztery tygodnie)
etap 2 Wykonanie transpozycji kolażu - kompozycji w dowolnej technice malarskiej (akryl, olej), będącej swobodną, twórczą wariacją na temat..., zainspirowaną wcześniej wykonanym kolażem. Do realizacji transpozycji można użyć niekonwencjonalnych technik plastycznych.
Termin realizacji: do 05. kwietnia (trzy tygodnie)
Proszę, aby podczas konsultacji tego zadania drogą mailową, na każdym etapie jego realizacji przesyłać cały materiał, to znaczy: - w pierwszym etapie zawsze przesyłać razem - zdjęcie martwej natury i kolażu, - w drugim etapie realizacji zadania zawsze przesyłać trzy reprodukcje jednocześnie: martwej natury, kolażu i malarskiej transpozycji kolażu.
Proszę, aby reprodukcje w miarę możliwości były dobrej jakości i dobrze wykadrowane.
UWAGI DO ZADANIA NA DEKONSTRUKCJĘ OBRAZU
Sztuka współczesna, po doświadczeniach dwudziestowiecznej awangardy, upowszechnienia internetu i dynamicznego rozwoju sztucznej inteligencji, niesie ze sobą inne wyzwania niż to było w przeszłości. Artysta ma potrzebę nie tylko radowania zmysłów, ale i porządkowania świata, który go otacza. Dlatego też stara się go rozumieć. Nie wystarczy już sama biegłość warsztatowa. Dzisiaj, aby być kreatywnym trzeba samodzielnie myśleć. Temu nowemu podejściu do malarstwa ma służyć zadanie polegające na płynnym przejściu od wiernej naturze obserwacji, poprzez subiektywną interpretację natury do myślenia abstrakcyjnego.
Dlatego też wszystkie zadania malarskie na I roku studiów, mają charakter problemowy. Są próbą usystematyzowania i pogłębienia wcześniejszych doświadczeń związanych ze studium natury, rozwinięcia jej indywidualnej interpretacji i wreszcie swobodnych wariacji w transpozycji natury. Uchwycenie wzajemnych relacji w sposobach obrazowania świata, który nas otacza i świata wyobrażonego nie jest proste. Granice pomiędzy nimi są płynne. W procesie twórczym artysty malarza wszystkie te elementy w sposób naturalny wzajemnie się przenikają. W procesie kształcenia trzeba je opanowywać stopniowo: od studium, przez interpretację do transpozycji natury.
W studium martwej natury główny akcent w pracy nad obrazem kładziemy na poznawanie zasad związanych z obserwacją i metod związanych z obrazowaniem natury. W interpretacji martwej natury ujawniamy swoje osobiste preferencje w postrzeganiu i swoje upodobania w obrazowaniu natury, określane czasem mianem artystycznego stylu. Dla transpozycji rzeczywistość obiektywna jest jedynie źródłem inspiracji do swobodnych wariacji i subiektywnych narracji, niekiedy daleko wykraczających poza przedmiot obserwacji, co musi prowadzić do jego daleko idącej dekonstrukcji.
Zadania problemowe o charakterze otwartym, które mają więcej niż jedno dobre rozwiązanie, najlepiej rozwiązywać metodą prób i błędów, a każdy z etapów powinien być poprzedzony analizą obrazu, będącego inspiracją do dalszych poszukiwań. Nie należy robić jednego gotowego projektu, a raczej wiele szkiców koncepcyjnych, zapisujących pomysły i różne warianty rozwiązania zadania. Dotyczy to zwłaszcza trzeciego etapu (transpozycji), który w najwyższym stopniu ma charakter wolnej amerykanki. Powinien być więc próbą odrzucenia nawykowego i stereotypowego myślenia.
Dlatego też zadanie na dekonstrukcję obrazu realizujemy w trzech następujących po sobie etapach (studium martwej natury; kolaż; transpozycja natury), będących stopniowym odejściem od dosłowności studium martwej natury, w taki sposób, aby każdy z kolejnych etapów był inspirujący dla etapu następnego.
Oznacza to, że kolaż, który powstał na podstawie martwej natury nie może być jej kopią, ani projektem do transpozycji natury. Może być natomiast próbą udoskonalenia martwej natury, pod warunkiem, że ulepszenie to będzie dalekie od naturalistycznej ilustracji. Kolaż może być próbą przemyślenia na nowo kompozycji, zmiany kolorystyki, uwydatnienia tekstur czy rekonstrukcji formy. Może być też próbą malarskiej syntezy martwej natury na granicy figuratywności i abstrakcji. Możliwa jest też interpretacja martwej natury w warstwie ideowej. Inspiracją do zmian może być tutaj fantazja autora, zwłaszcza jeśli zamierza wykorzystać w swoim kolażu efekt parejdolii.
Transpozycja natury może mieć charakter figuratywny, bądź abstrakcyjny. Może być efektem zjawiska parejdolii, bądź też rezultatem daleko posuniętej syntezy, czyli redukcji kolażu do form abstrakcyjnych. Może być też próbą wizualizacji zainspirowanych kolażem abstrakcyjnych pojęć, czy też zjawisk, które nie mają swojego wizualnego odpowiednika, takich jak emocje, smaki, dźwięki.
Zjawisko parejdolii jest znaną w psychologii, choćby z testów Rorschacha, bardzo przydatną metodą niekonwencjonalnego interpretowania obrazów z udziałem wyobraźni. Szczególnie przyjaznymi dla tej umiejętności są obiekty abstrakcyjne, które można wielorako interpretować. Doświadczamy jej patrząc na chmury, korę drzew, płomienie ogniska, górskie skały. Polega ono na interpretacji niejasnych wieloznacznych, często abstrakcyjnych struktur czy przypadkowych kształtów jako znanej nam formy.
Transpozycja obrazu - będąca następstwem wyciągnięcia wniosków z jego analizy formalnej, zrozumienia adekwatności użytych środków artystycznego wyrazu może prowadzić do wzmocnienia charakterystycznych cech kompozycji, rekonfiguracji lub syntezy poszczególnych jej elementów (multiplikacja, uproszczenie, geometryzacja), na nowo przemyślanej kolorystyki. Analiza formalna obrazu pozwala też na sugestywne zilustrowanie takich pojęć jak dynamika, struktura, rytm czy konstrukcja w obrazie.
Najbardziej wyrafinowaną próbą transpozycji jest dostrzeżenie w kolażu możliwości wizualizacji abstrakcyjnych pojęć, czy zmysłowo postrzeganych zjawisk, które nie mają swojego jednoznacznego wizualnego odpowiednika w postrzeganej rzeczywistości. Są więc, ich metaforą (animizacją, hiperbolą, synekdochą), antropomorfizacją, czy wręcz personifikacją. Dobrym przykładem takiej malarskiej personifikacji mogą być znane nam z historii malarstwa obrazy Breughla i Rubensa ilustrujące alegorię zmysłów: słuchu, smaku czy powonienia.
Termin realizacji całego zadania na dekonstrukcję obrazu: od 16. lutego do 5. kwietnia (trzy tygodnie).
PRZYKŁADY REALIZACJI ZADANIA NA DKONSTRUKCJĘ (MARTWA NATURA, KOLAŻ, TRANSPOZYCJA NATURY)
KATARZYNA WITEK
ANNA MATCZAK
URSZULA GOŁDASZ
WERONIKA KOSIŃSKA
KAMIL WRONA
WIKTORIA JUCHNOWICZ
2. „SKĄD PRZYBYWAMY, KIM JESTEŚMY, DOKĄD ZMIERZAMY”
Inspiracją do tego zadania jest alegoryczny obraz francuskiego malarza Paula Gauguina zatytułowany „Skąd przyszliśmy, Kim jesteśmy, Dokąd idziemy”, namalowany w latach 1897-1898.
Celem zadania jest próba samodzielnej wypowiedzi malarskiej, dotyczącej istoty wszechświata, sensu istnienia, kondycji człowieka. Jest to jedno z najważniejszych pytań związanych z ludzką egzystencją, stymulujących postęp nauki i rozwój świadomego własnych celów człowieka. Odpowiedzi na to pytanie szukali niestrudzenie najwybitniejsi myśliciele, naukowcy i filozofowie.
Można na nie odpowiedzieć w dowolnej konwencji malarskiej. Wypowiedź może mieć charakter uniwersalny lub bardzo osobisty i dotyczyć wyłącznie własnej egzystencji.
Kompozycja abstrakcyjna bądź figuratywna może być realizowana na kartonie lub płótnie, format minimum 100X70 cm.
Termin realizacji zadania: od 05. do 26 kwietnia (trzy tygodnie).