5. SGRAFFITO WIELOBARWNE
Jest to technika bardzo popularna w architekturze, zwłaszcza w okresie renesansu, chociaż znana już w starożytności. Sgraffito ścienne polegało na usuwaniu fragmentów kolorowych warstw tynku (z wapna i piasku). Warstwy te (3-6 mm) zakładano od najciemniejszej, np. czarna, czerwona, żółta i wycinano wzory najczęściej za pomocą kartonowych lub blaszanych szablonów. Dzięki temu zabiegowi odsłaniania warstw głębiej położonych powstawała trwała, stosunkowo odporna na warunki atmosferyczne, kompozycja wielobarwna, przeważnie na elewacjach budynków.
W sztukach plastycznych malowanie á la sgraffito polega na pokrywaniu powierzchni kartonu dwiema (lub więcej) zróżnicowanymi (skontrastowanymi) względem siebie warstwami kolorów (np. żółty, czerwony, niebieski) i wyskrobywaniu fragmentów warstw wierzchnich. Warstwy koloru mogą być też zróżnicowane tonalnie.
Sgraffito na papierze było ulubioną techniką Paula Klee.
PAUL KLEE
PAUL KLEE
Mamy różne odmiany tej techniki:
- Sgraffito temperowe – pastele olejne + czarna tempera + kropla mydła w płynie.
Odrobinę mydła dodajemy do czarnej tempery po to, aby farba szybciej i dokładniej pokryła kartkę wypełnioną tłustymi pastelami. Całą powierzchnię kartki A4 swobodnie, grubo, nie pozostawiając białych miejsc, zapełniamy różnymi kolorami pasteli olejnych – na bogato (polecam) lub w zawężonej gamie barw do przemyślanej kompozycji. Przy doborze kolorów pamiętajmy, że ostatnia warstwa będzie czarna. Drapiemy na zamalowanej na czarno, ale nie do końca wyschniętej kartce. Do podsuszenia możemy użyć suszarki do włosów.
Sgraffito tuszowe – kredki woskowe (niektóre zestawy zaopatrzone są w narzędzie do drapania) + czarny tusz
Powierzchnię kartki pokrywamy kredkami woskowymi, a następnie zamalowujemy tuszem, w którym, po wyschnięciu, wydrapujemy rysunek.
W sgraffito tuszowym może też być pierwsza warstwa wykonana farbami akrylowymi, a następnie pokryta świecą (woskiem), po czym jednolicie (kilkakrotnie, do skutku) pokryta czarnym tuszem.
Sgraffito kredkami woskowymi (pierwsza warstwa kolorowa (bez czerni), druga pokryta czarną kredką woskową (np. Manley), w której drapiemy.
W sgraffito pastelowym pierwsza warstwa może być też bogato i jaskrawo rozmalowana farbami akrylowymi, a następnie po wyschnięciu, pokryta drugą warstwą jednego ciemnego koloru, za pomocą tłustej kredki pastelu olejnego. Podczas drapania ujawniamy fragmenty akrylowego tła.
Sgraffito kolorowe – farby temperowe lub akrylowe.
Na pierwszą warstwę koloru po jego wyschnięciu nakładamy drugą warstwę i drapiemy w nie do końca wyschniętej warstwie. Możemy też nałożyć więcej warstw kolorów od najjaśniejszego, np. żółty, niebieski, czerwony, zielony i drapać po częściowym lub całkowitym wyschnięciu ostatniej warstwy.
Zaleca się łączenie tej techniki z techniką szablonu
MATERIAŁY:
- Biały papier A4 (najlepiej powyżej 200 g/m2)
- Szeroki płaski pędzel
- Talerzyk na farbę
- Szmatka bądź papier do wycierania narzędzi podczas wydrapywania rysunku
- Odrobina mydła w płynie
- Gazeta
NARZĘDZIA DO WYDRAPYWANIA RYSUNKU:
- Wykałaczki, patyczki do szaszłyków, patyczki do lodów
- Nożyki plastikowe z ząbkami
- Widelec
- Skalpel
- Żyletka
- Metalowy druciak kuchenny do tekstur (np. druciak Vileda stalowy Glitzi Spiral INOX)
Sgraffito tuszowe – kredki woskowe (niektóre zestawy zaopatrzone są w narzędzie do drapania) + czarny tusz
Powierzchnię kartki pokrywamy kredkami woskowymi, a następnie zamalowujemy tuszem, w którym, po wyschnięciu, wydrapujemy rysunek.
W sgraffito tuszowym może też być pierwsza warstwa wykonana farbami akrylowymi, a następnie pokryta świecą (woskiem), po czym jednolicie (kilkakrotnie, do skutku) pokryta czarnym tuszem.
Sgraffito kredkami woskowymi (pierwsza warstwa kolorowa (bez czerni), druga pokryta czarną kredką woskową (np. Manley), w której drapiemy.
W sgraffito pastelowym pierwsza warstwa może być też bogato i jaskrawo rozmalowana farbami akrylowymi, a następnie po wyschnięciu, pokryta drugą warstwą jednego ciemnego koloru, za pomocą tłustej kredki pastelu olejnego. Podczas drapania ujawniamy fragmenty akrylowego tła.
Sgraffito kolorowe – farby temperowe lub akrylowe.
Na pierwszą warstwę koloru po jego wyschnięciu nakładamy drugą warstwę i drapiemy w nie do końca wyschniętej warstwie. Możemy też nałożyć więcej warstw kolorów od najjaśniejszego, np. żółty, niebieski, czerwony, zielony i drapać po częściowym lub całkowitym wyschnięciu ostatniej warstwy.
MATERIAŁY:
- Biały papier A4 (najlepiej powyżej 200 g/m2)
- Szeroki płaski pędzel
- Talerzyk na farbę
- Szmatka bądź papier do wycierania narzędzi podczas wydrapywania rysunku
- Odrobina mydła w płynie
- Gazeta
NARZĘDZIA DO WYDRAPYWANIA RYSUNKU:
- Wykałaczki, patyczki do szaszłyków, patyczki do lodów
- Nożyki plastikowe z ząbkami
- Widelec
- Skalpel
- Żyletka
- Metalowy druciak kuchenny do tekstur (np. druciak Vileda stalowy Glitzi Spiral INOX)
PRACE STUDENTÓW
MARIA MIKOŁAJEWSKA
SYLWIA MANN
AGATA DRĄG
MARIA MIKOŁAJEWSKA
MARIA MIKOŁAJEWSKA
MARIA MIKOŁAJEWSKA
DARIA RACZYŃSKA
MARIA MIKOŁAJEWSKA
KAROLINA STYRNOL
URSZULA GOŁDASZ